"Het labeltje van fabrieksbrood, daar kan ik niks mee"

Interview met Sjoerd Jellema van Bakkerij Faber

Bakkerij Faber uit Hoogeveen staat iedere dag bij ALDI op de stoep om 178 filialen van versgebakken brood te voorzien. De bakkerij werd al in 1883 opgericht door de familie Faber, pal naast de plaats waar tegenwoordig het moderne bakkersbedrijf staat. Er is in die ruim 130 jaar veel veranderd, maar de rode draad is volgens directeur Sjoerd Jellema ongewijzigd gebleven: de passie voor bakken en betaalbaar brood van goede kwaliteit. ALDI sprak met Jellema over vakmanschap, duurzaamheid en de relatie met de supermarkt.  

Voor het begin van Bakkerij Faber gaan we helemaal terug naar het jaar 1883. Hoe zag de bakkerij er toen uit, en hoe is het uitgegroeid tot een modern bedrijf?

‘Het was toen al een ambachtelijke bakkerij, die het brood aan de deur bezorgde. Dat was gebruikelijk in die tijd. Toen in de jaren ’60 de supermarkten echt hun intrede deden in Nederland, stelde dat Bakkerij Faber voor een keuze: gaan we aan het retailkanaal leveren of gaan we verder met onze eigen verkoopactiviteit? Zoals je ziet is er voor de eerste optie gekozen, en niet lang daarna kwamen we met ALDI in contact.’

Bakkerij Faber ging dus van een zelfstandige Bakkerij naar een bedrijf dat ALDI-filialen van vers brood voorziet. Wat betekent dat voor de manier waarop je vers brood maakt?

‘Natuurlijk is er in de loop der jaren veel veranderd, maar het vakmanschap is bij ons hetzelfde gebleven. Al onze bakkers hebben ook verstand van brood – dat is echt een voorwaarde. Je werkt tenslotte met natuurproducten, en moet kunnen inschatten of het deeg de juiste verhoudingen heeft. Zo niet, dan moet je weten hoe je het deeg kunt veranderen. Bakkers kunnen bij ons de passie voor het ambacht kwijt. Daar ben ik zelf ook een voorbeeld van: ik ben nu directeur, maar ook een bakker die veel bezig is met productontwikkeling en kwaliteitsbewaking. Ik ben wat dat betreft echt een vakidioot.’

Hoe is de samenwerking met ALDI tot stand gekomen?            

‘Er is zeker een bepaalde match tussen ALDI en Bakkerij Faber. ALDI doet graag zaken met regionale, zelfstandige partners. Onze bakkerij paste in dat plaatje, en nu nog steeds: wij staan iedere dag bij ALDI op de stoep met ons verse brood, dat in ongeveer 120 filialen in Noord-Nederland wordt verkocht. Dat is een hele operatie, en het betekent dat de teller elke dag weer op nul staat. We moeten er iedere dag weer voor zorgen dat het brood met goede kwaliteit, in de juiste hoeveelheid, op het juiste moment, op de juiste plek geleverd wordt. En dat terwijl je werkt met natuurproducten. Wat mij betreft is dat topsport – en iedere dag weer iets om trots op te zijn.’

Kun je wat meer vertellen over BAKKERSGOUD, de rustieke broden van ALDI die door jullie worden gebakken?

‘Dat is een onderscheidend assortiment waar we trots op zijn, en echt het resultaat van onze samenwerking met ALDI. We zijn samen op zoek gegaan naar waar dit brood aan moest voldoen, en met resultaat! Pasgeleden heeft ALDI een prijs gewonnen met ons brood, voor beste huismerk van Nederland. Dit is een prachtig voorbeeld van hoe goede samenwerking kan leiden tot mooie resultaten. Ik ben me bewust van het gezamenlijke belang dat we hebben. We zijn meer dan een leverancier van een product die een factuur stuurt en betaald wordt – we zijn partners in business, en dat geeft een hele andere dynamiek.’

Wat zou de consument moeten weten over het brood van Bakkerij Faber en ALDI?

‘Dat het echt een vers product is. We hebben een bijzonder product waar we trots op mogen zijn. We zijn soms nog wel eens wat te bescheiden. Het gaat er hier hetzelfde aan toe als bij een ambachtelijke bakker, alleen bakken we grotere volumes. Veel consumenten weten dit niet. We maken ons deeg van bloem, water, gist en overige grondstoffen, wat vervolgens 4,5 uur onderweg is. Het brood dat wij aan het einde van dat proces in onze handen hebben, komt in precies dezelfde vorm bij de consument op het bord. Daarom voelen we ons er verantwoordelijk voor dat het product van goede kwaliteit is. Het vak staat bij ons op nummer één. Consumenten denken wellicht soms dat het brood van ALDI ‘fabrieksbrood’ is. Maar met dat labeltje kan ik echt niks.’

Wat doet Bakkerij Faber op het gebied van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen?

‘We doen veel aan energiebesparing en afvalreductie, en zijn ook veel bezig met de vitaliteit van onze medewerkers. We proberen verantwoordelijkheid te nemen, voor de omgeving en de toekomst. Dat past ook bij ALDI, we spreken ook met hen over duurzaamheid. Daarin is voedselverspilling natuurlijk ook een belangrijk thema. Bij dagverse producten als brood houd je namelijk altijd één probleem: er is te weinig of te veel. We proberen de retourstromen zoveel mogelijk  te beperken en er een nuttig doel voor te vinden. In ons geval worden veel retourstromen veel gebruikt voor veevoer. Zo komt het indirect weer op het bord van de mensen terecht.’

Waar bent u het meest trots op?

‘Dat we zo’n mooi product tegen een betaalbare prijs op zo’n schaal aan kunnen bieden. We willen een heerlijk stukje brood in de winkel leggen. Dat is een mooie opgave om iedere dag mee bezig te zijn. De passie die ik voel bij ons product en hoe we ermee omgaan en hoe we het maken en dat het er bij ons niet anders aan toegaat dan bij een ambachtelijke bakker alleen dan in een andere orde van grootte, is belangrijk om uit te dragen. Elke dag ligt er weer vers brood in de winkel, dat niet door de fabriek gemaakt wordt, maar door een middelgrote bakkerij die er op dezelfde manier mee omgaat als een kleine bakker. ALDI is voor ons gewoon een fantastische klant, wij kunnen heel goed samen onze ideeën en kennis over brood met elkaar delen. We blijven allebei als organisatie dichtbij onszelf en vertellen een eerlijk verhaal. Daar zijn wij heel blij mee.’

Tot slot: hoe is de relatie met de familie Faber – hebben zij nog een rol in het bedrijf?

‘Die relatie is heel goed en bijzonder. We hebben geen financiële binding meer, maar wel een emotionele. Toen we ons 130-jarig bestaan vierden was de familie eregast. Het is heel bijzonder om die historie een plaats te geven in het huidige bedrijf. Ik vind ook dat je oog moet hebben voor hetgeen dat ervoor gezorgd heeft wat je nu bent. Ze vinden het prachtig om te zien wat er met het bedrijf gebeurt en volgen het op de voet. Ik kwam laatst een nieuw brood bij ze brengen, en zag toen een foto hangen van het 130-jarig bestaan, waarop ze glunderden van trots. Dat is gewoon fantastisch om te zien. Zonder verleden is er immers geen toekomst.’