"Iedereen kijkt in het voorjaar uit naar de eerste asperges"

Interview Evert Engels

In het Limburgse Panningen, middenin het hart van het Nederlandse aspergebied, liggen de aspergevelden van de familie Engels. Al 30 jaar worden er door het familiebedrijf asperges geteeld die niet alleen in de eigen winkel worden verkocht, maar ook in de schappen van onder meer ALDI terechtkomen. We interviewden Evert Engels, die sinds 5 jaar in het door zijn ouders opgerichte bedrijf actief is. We spraken Evert over uitkijken naar de start van het seizoen, de aspergeplant en waarom de Limburgse grond zo geschikt is voor de asperge.

Wanneer gaat het Nederlandse aspergeseizoen echt van start?

‘Wij zetten in op de vroege teelt, dus begin maart proberen we de eerste asperges al te oogsten. Maar we zorgen wel dat we het volledige seizoen – dus tot en met de hele maand juni – kunnen blijven leveren. De weken rondom Pasen zijn echt het hoogseizoen. Wanneer je de asperges precies oogst is ook afhankelijk van de temperatuur, want daar is de aspergeplant heel gevoelig voor. Als de temperatuur stijgt in het voorjaar gaan asperges hard groeien, tot wel 10 centimeter per dag bij hoge temperaturen.’

Houdt de aspergeplant dan alleen van hoge temperaturen?

‘Nee, lage temperaturen zijn net zo belangrijk voor de plant. Als de temperatuur daalt en het winter wordt, gaat de aspergeplant in rust. Er worden in deze periode onder meer suikers en andere voedingsstoffen aangemaakt. Die heb je in het voorjaar weer nodig, dus een koude winter is eigenlijk cruciaal voor een goede asperge-oogst. Als het in een wintermaand als december teveel boven de 11-12 graden is, wordt de plant te vroeg actief. De plant denkt dat het al voorjaar is, begint te groeien en raakt sneller uitgeput als het seizoen daadwerkelijk begint.’ 

Hoeveel asperges komen er van de aspergeplant?

‘Het is weliswaar een keer per jaar aspergeseizoen, maar de asperge is zeker geen eenjarig product. Nadat je de aspergeplant in de grond zet gaat hij ongeveer acht jaar mee. Ieder jaar groeien er ongeveer vier à vijf stengels aan de plant, dat worden de asperges die je in de winkel ziet liggen. Als ze hun kopje boven de grond uitsteken, zijn ze klaar om te worden geoogst. Dit herhaal je een paar keer per seizoen, dus gemiddeld leveren de meeste aspergeplanten zo’n 10 asperges per jaar.’

Waar houdt een aspergeteler zich buiten het seizoen mee bezig?

‘Die vraag krijg ik vaker: mensen denken soms dat aspergetelers maar een paar maanden per jaar druk zijn met hun product. Maar mooie asperges komen niet zomaar uit de grond in het voorjaar, je hebt er het hele jaar werk aan. Als het seizoen voorbij is, in de zomer, groeit de aspergeplant boven de grond. De plant heeft dan ook aandacht nodig, want net als de koude rustperiode is de zomer cruciaal om het gewas te laten aansterken. In de herfst trekt de plant zich weer terug in de grond. 

We zijn er dus het hele jaar mee bezig, maar de asperges hebben niet het hele jaar zoveel aandacht nodig als tijdens het hoogseizoen. Daarom zijn we met het bedrijf ook begonnen met het telen van blauwe bessen op de percelen die we niet meer voor asperges gebruiken.’

Waarom groeien er voornamelijk asperges in het zuiden van Nederland?

‘Van oudsher is het zuiden altijd al meer een aspergeregio geweest. De belangrijkste reden hiervoor is dat je hier meer geschikte, droge zandgrond hebt. Naar het noorden toe wordt de grond over het algemeen natter en zwaarder, wat het minder geschikt maakt voor asperges. Bovendien kun je uit de klei minder makkelijk asperges steken.’ 

Wat zou je de ALDI-consument willen meegeven over de asperge?

‘De meeste consumenten zullen het al weten, maar het kopje is het lekkerste gedeelte van de asperge. Daarnaast blijven we uitleggen waarom de asperge een seizoensproduct is. Het is natuurlijk mooi dat liefhebbers het hele jaar door asperges willen eten, maar de binding met het seizoen heeft wat mij betreft ook zijn charme. Het laat zien dat de asperge echt een product van Nederlandse bodem is. En iedereen kijkt in het voorjaar uit naar de eerste asperges.’

Jullie asperges voldoen aan het keurmerk On the way to PlanetProof. Wat doe je om de asperges zo duurzaam mogelijk te telen?

‘Een onderdeel van verduurzaming in de aspergeteelt is een zuinige omgang met water. Veel mensen zullen het beeld kennen van de haspels, een soort waterkanonnen, die op de aspergevelden staan. Maar daardoor heb je zeker in de zomer veel last van verdamping. Inmiddels maken we gebruik van druppelslangen die tussen de rijen asperges liggen. Je kunt zo veel preciezer water geven. Dat is goed voor de plant en je bespaart veel water.

Een ander punt waar we op inzetten is het recyclen van de zwarte plastic folies die over de percelen liggen. Het zwarte folie zorgt ervoor dat er weinig licht bij de asperges komt – zo blijven de asperges mooi wit – en dat de temperatuur eronder wat hoger is. De stukken folie gaan jarenlang mee, maar als ze versleten zijn worden er door een ander bedrijf andere producten van gemaakt. Tot slot zijn we bezig met het duurzamer tegengaan van onkruid tussen de gewassen. We gebruiken zo min mogelijk gewasbestrijdingsmiddelen, maar gebruiken speciale kleine tractoren – smalspoortractoren genaamd – om het onkruid mechanisch te verwijderen.’ 

Eet je zelf veel asperges en zo ja, hoe vind je ze het lekkerst?

‘Zeker! Ik vind ze heerlijk en ze zijn ook nog supergezond – er zitten veel verschillende vitaminen in. Vooral aan het begin van het seizoen eet ik ze veel, zo’n twee keer per week. Het is natuurlijk wel speciaal als je ze ’s ochtends kunt oogsten en ’s avonds zelf kunt opeten. De eerste asperges van het seizoen smaken altijd net wat specialer: dat is denk ik ook een gevoelskwestie. Iedereen is toch blij dat ze er weer zijn, ikzelf ook. Het liefste eet ik ze op de traditionele manier, dus met een plakje ham of zalm en met een gekookt eitje erbij. Op die manier komen ze het beste tot hun recht.’