Croque monsieur maken: de lekkerste variaties

In Nederland noemen we het een tosti, maar in Frankrijk heet het een croque-monsieur. Deze sjieke benaming staat voor een tosti 2.0, met naast de standaard ingrediënten ook béchamelsaus en nog meer lekkers. Een heerlijke uitgebreide lunch die je in Franse restaurants geregeld op het menu vindt, maar ook heel goed zelf kunt maken. In dit artikel lees hoe je zelf een croque-monsieur kunt maken, wat het verschil is met de croque madame en de lekkerste variaties op het klassieke croque-monsieur recept. 

Heb je wel vaker een croque-monsieur gegeten, maar ben je toe aan een beetje variatie in de keuken? Probeer dan één van onderstaande combinaties. Denk bijvoorbeeld aan een vegetarische croque met drie soorten kaas of blauwe kaas met champignons. Ga voor een Italiaanse combinatie met mozzarella, pesto en Parmaham. Of juist één met gerookte zalm, spinazie en roomkaas. De mogelijkheden zijn eindeloos! 

• 3 kazen: mozzarella, vintage cheddar en blauwe kaas

• Mozzarella, pesto en Parmaham

• Gerookte zalm, spinazie en roomkaas 

• Rauwe ham of ossenworst met jong belegen kaas

• Blauwe kaas met gebakken kastanjechampignons en tijm

• Ham, zuurkool en augurk

• Met een bagel of croissant in plaats van wit brood

Een croque-monsieur is een Franse tosti bestaande uit wit brood met daartussen ham en geraspte pittige kaas (vaak Gruyère of Emmenthaler). Bovenop gaat een laag romige béchamelsaus, met vaak nog wat gegratineerde kaas. De combinatie is de perfecte balans tussen krokant en zacht, hartig en romig. Ook kun je ervoor kiezen om een laagje mosterd of sambal toe te voegen, voor wat extra pit. 

Naast de croque-monsieur is er ook de croque madame. Het verschil tussen een croque-monsieur en een croque madame zit ‘m in de topping. Beiden worden gemaakt van wit brood met ham en kaas, maar waar de monsieur geserveerd wordt met béchamelsaus krijgt de madame daarvoor in de plaats een spiegelei. Hierdoor wordt de croque iets minder vullend. Idealiter wordt de croque madame geserveerd met een spiegelei met nog lopende dooier, dat smaakt extra goed in combinatie met de rest. 

• Naar recept: Franse Croque Madame met groene salade 

Zoals in de intro beschreven kun je heel goed zelf een croque-monsieur maken. Je hebt er namelijk helemaal geen ingewikkelde ingrediënten of keukengadgets voor nodig. Wat dan wel? Twee sneetjes wit brood vormen de basis, het liefst van één of twee dagen oud en in relatief dikke plakken. Tussen het brood leg je een paar plakken gekookte ham, zoals schouderham of achterham, samen met geraspte kaas. Tot slot top je de croque-monsieur met béchamelsaus en eventueel extra kaas. 

Gebruik als kaas als het even kan een mix van een wat jongere kaas die goed smelt, zoals jonge kaas of mozzarella, en eentje met meer pit, zoals vintage cheddar of oude kaas. Eén kaassoort werkt ook prima. Gebruik in dat geval een belegen kaassoort die ook voldoende smelt. Ben je gek op de smaak van Zwitserse kaas, maar kun je die niet vinden? Gebruik dan in plaats van geraspte kaas kant-en-klare kaasfondue. Verdeel de inhoud van een gekoelde verpakking over meerdere croques en houd de randjes voor uitlopende kaas vrij. 

Ham en kaas tussen het brood? Dan is het tijd voor de béchamelsaus. Deze maak je vrij makkelijk zelf, op basis van roomboter, bloem en melk. Smelt hiervoor 50 gram boter in een sauspan en voeg zodra de boter gesmolten is 50 gram bloem toe. Meng met een houten pollepel en bak onder regelmatig roeren gedurende een paar minuten. Breng dit mengsel, ook wel roux genoemd, op smaak met zout en peper. Voeg nu in drie delen 500 ml volle melk toe en roer met een garde. Voeg pas een volgend deel toe als je geen klontjes meer ziet. Blijf roeren tot de saus begint te binden. Proef en breng eventueel extra op smaak met zout, peper, nootmuskaat en geraspte kaas. 

Maak van het brood, de ham en kaas een tosti zoals je altijd zou doen: in een tosti-ijzer, pan of oven. Top de tosti met een laag béchamelsaus en eventueel extra geraspte kaas, zoals Parmezaanse, en gratineer een paar minuten onder de grill tot de saus begint te kleuren. Serveer de klassieke croque-monsieur als lunch met een simpele salade of als diner met een soep of salade ernaast.

•  Lees ook: tosti’s maken met een tosti-ijzer: de beste combinaties